STAROSTWO POWIATOWE W SUWAŁKACH

Kiedy śniegi głęboko pokrywały ziemię, a mróz wzmagał się coraz tęższy, w wioskach leśnych nad Szeszupą życie zamierało. Ludzie siedzieli w domach, bydła jedynie doglądając, pod wieczór zaś drzwi do obór mocno ryglując. Od zmierzchu zaś nawet chłopi chałup już nie opuszczali. Siedzieli sobie przy piecach, snuli gawędy, prawili klechdy i dziwne opowieści. Była wśród nich przedziwna klechda o czarnym, pokutującym wilku , którego wielu ludzi oglądało na własne oczy. Basior był podobno olbrzymi, przewyższający wielkością zwykłego wilka, o czarnej błyszczącej sierści; tylko na szyi zwierzęcia odcinała się bielą jakby obroża, i przednie łapy do połowy też były białe.

Widywano go dosyć często, jak na wzgórzu wył do księżyca. A wycie to wcale nie było do wilczego podobne.Miało w sobie coś z żałosnej skargi.

Nikt nie widział go, aby chodził w stadzie z burymi wilkami. Nie stwierdzono też, by napadał na bydło czy ludzi. Na widok człowieka, nawet ze strzelbą, nie uciekał, zatrzymywał się tylko w bezpiecznej odległości, przysiadywał i ni to wył, ni to skowyczał.
Wtedy to ci, którzy go napotykali, żegnali się krzyżem pańskim i modlitwę za czarnego odprawiali, bo według ludowych opowieści był to wilk - pokutnik.
Ponoć kiedyś przed wiekami zdarzyło się, iż panna pewna z okolicy zakochała się, nie bez wzajemności zresztą, w kawalerze, który słynął z urody i majątku. Niebawem ogłoszono zaręczyny i datę zaślubin młodej pary. W oznaczonym dniu zimowym ruszyły sanie z orszakiem weselnym, a że do kościoła był kawał drogi, cała kawalkada zatrzymała się przy leśnej karczmie dla rozgrzania. I wtedy to nastąpiło. Młodzian oświadczył narzeczonej, że wycofuje się obietnicy małżeństwa i dosiadłszy najętego konia, wjechał w las. Ruszyli za nim w pościg krewniacy, ale ten znikł w gęstwinie.
Mówiono potem, że omamiła go jakaś zielarka, co w głębi boru swą chatkę miała, ale nikt nie widział jej, ani nie wiedział gdzie miała swoją siedzibę.
Wróciła pogoń do karczmy z niczym i oto widzi, że panna młoda leży martwa. Nie przeżyła upokorzenia. Pochylili wszyscy głowy, a matka lekkomyślnego młodziana przeklęła go wtedy:
- Bodajżeś w dziką bestię się zamienił i wył, wył za taką sromotę!
Tak też się podobno stało. Chłopak ostał się czarnym wilkiem. Biały otok u szyi i białe przednie łapy powstać miały ze ślubnego kołnierzyka i rękawiczek, czarna zaś połyskliwa sierść - od koloru weselnego stroju.
Ludzie wiedzieli o tym, sprzyjali mu nawet, bo z czasem żal im się go robiło. I nawet w obławach na wilki tego pokutnika oszczędzali.
Lata mijały, a wilk pokutnik ciągle buszował po lasach nad Szaszupą, chociaż widywano go także pod Kalwarią, a nawet pod Kownem, ale na zimę zawsze wracał w okolice, gdzie na rozstaju leśnych dróg stała przydrożna karczma.
Zdarzyło się pewnego marcowego dnia, że wyruszyła wielka obława na wilki, które wówczas zaczęły zagrażać po raz kolejny osadom ludzkim. Wtedy to jeden z myśliwych, nie pochodzący z tamtych stron i nie znający klechdy o czarnym wilku, zastrzelił go z bliskiej odległości. Gdy o tym zwiedzieli się mieszkańcy okolicznych wiosek, długo musiał się tłumaczyć ze swego celnego strzału ów niefortunny myśliwy za to, że zabił pokutującą duszę.
Ale życia wilkowi przywrócić już nie było można. Ktoś wpadł wtedy na pomysł aby skórę jego wyprawić i ofiarować do wiejskiego kościółka. Tak też uczyniono.